刑辩律师视角的独特解读——新刑事诉讼法热点

Рэспубл?ка Батсвана
англ.: Republic of Botswana тсвана: Lefatshe la Botswana
Сцяг Герб
Дэв?з: ?Pula (бел.: Няхай пойдзе дождж)?
Г?мн: ?Fatshe leno la rona?
Дата незалежнасц?	30 верасня 1966 (ад Вял?кабрытан??)
Аф?цыйныя мовы	англ?йская ? тсвана
Стал?ца	Габаронэ
Найбуйнейшыя гарады	Габаронэ
Форма к?равання	Прэз?дэнцкая рэспубл?ка
Прэз?дэнт В?цэ-прэз?дэнт	Макветс? Мас?с? Сламбэр Цагванэ
Тэрыторыя
? Агулам	581 730 км2 (47-я ? свеце)
? % воднай паверхн?	2,6%
Насельн?цтва Батсваны
? Ацэнка	1 990 876 чал. (146-я)
? Шчыльнасць	3,4 чал./км2 (229-е месца)
ВУП (ППЗ)
? разам (2008)	26,563 млрд дол. (107-е месца)
? На душу насельн?цтва	14 906 дол. (61-е месца)
ВУП (нам?нал)
? разам (2010)	12,501 млрд дол. (114-е месца)
? На душу насельн?цтва	6 796 дол. (71-е месца)
?РЧП (2007)	▲ 0,694 (сярэдн?; 125-е месца)
Валюта	Пула
?нтэрнэт-дамен	.bw
Код ISO	BW
Код МАК	BOT
Тэлефонны код	+267
Часавы пояс	+2
А?тамаб?льны рух	злева[d]
Медыяфайлы на В?к?схов?шчы

百度 去年，香港政府就拒绝了香港科技大学的首个自动驾驶汽车测试申请，研究人员无奈只能到中国内地寻找新的测试地。

Батсва?на (англ.: Botswana, тсвана: Botswana), Рэспу?бл?ка Батсва?на (англ.: Republic of Botswana, тсвана: Lefatshe la Botswana) — дзяржава размешчаная на па?днёвым захадзе Афрыканскага кантынента. Мяжуе на по?начы з Замб?яй, на па?ночным усходзе — з З?мбабвэ, на по?дн? ? па?днёвым усходзе — з ПАР, на захадзе — з Нам?б?яй. Выхаду да мора не мае. Плошча тэрыторы? — 600,4 тыс. кв. км.

Адм?н?страцыйна Батсвана падзелена на 14 акруг, у тым л?ку 5 гарадск?х. Стал?ца — Габаронэ (каля 180 тыс. чал.). ?ншыя буйныя гарады — Франс?ста?н, Лабатсэ, Селебэ-П?квэ. Насельн?цтва — больш 1,8 млн чалавек. Нацыянальнае свята — Дзень незалежнасц? (30 верасня). Грашовая адз?нка — пула (1 дол. ЗША=6,35 пул). Аф?цыйныя мовы — англ?йская, сетсвана.

Кл?мат на большай частцы кра?ны субтрап?чны, на по?начы — трап?чны. Самыя з?мныя месяцы — чэрвень-л?пень (уначы тэмпература апускаецца да 0 °C, днём падн?маецца да +27 °C); самыя гарачыя — снежань-студзень (макс?мальная тэмпература ?начы — да +35 °C, днём — да +45 °C); верасень-красав?к — сезон дажджо?. 80 % тэрыторы? Батсваны займае пустыня Калахары.

Г?сторыя

Асно?ны артыкул: Г?сторыя Батсваны

Плямёны тсвана, як?я засяляюць тэрыторыю цяперашняй Батсваны, раней жыл? ? Трансваал?, з’яв?л?ся на тэрыторы? сучаснай Батсваны ? канцы XVII — пачатку XVIII стст. Да пачатку XIX ст. яны был? аб’яднаныя ? некальк? буйных плямёна?. У 1885 г., асцерагаючыся акупацы? з боку бура?, правадыры плямёна? звярнул?ся да Вял?кабрытан?? з просьбай аб абвяшчэнн? Бечуаналенда брытанск?м пратэктаратам. У 1965 г. Вял?кабрытан?я пагадз?лася на наданне Бечуаналенду ?нутранага самак?равання, пасля чаго 30 верасня 1966 года Бечуаналенд бы? абвешчаны незалежнай Рэспубл?кай Батсвана. Першым прэз?дэнтам кра?ны ста? правадыр тсвана Серэтсэ Кхама.

Дзяржа?ны лад

Асно?ны артыкул: Дзяржа?ны лад ? пал?тыка Батсваны

Батсвана — парламенцкая рэспубл?ка. Паводле прынятай у 1966 г. Канстытуцы? прэз?дэнтам на пяц?гадовы тэрм?н станов?цца л?дар парты?, якая перамагла на парламенцк?х выбарах. Прэз?дэнт — адначасова к?ра?н?к урада ? гало?накамандуючым узброеным? с?лам?, станам на 2023 год пасаду займае Макветс? Эрык К?бетсве Мас?с?, абраны таемным галасаваннем Нацыянальнай Асамбле? 1 красав?ка 2018 года пасля сканчэння тэрм?ну чацвёртага прэз?дэнта Яна Кхамы.

Вышэйшы заканада?чы орган — Нацыянальная Асамблея, якая складаецца з 64 дэпутата? (57 з ?х аб?раюцца на 5 гадо? на аснове ?сеагульнага выбарчага права, 4 прызначаюцца Прэз?дэнтам). У склад парламента ?ваходзяць таксама Прэз?дэнт, генеральны пракурор ? Сп?кер. Сп?кер Нацыянальнай Асамбле? — Патрык Балоп?. Кансультаты?ным органам пры парламенце з’я?ляецца Палата правадыро?, якая складаецца з 35 члена?. Чарговыя парламенцк?я выбары прызначаныя на 2024.

У цяперашн? час маецца 14 партый. К?руючай партыяй з’я?ляецца Батсванская дэмакратычная партыя (БДП). Старшыня БДП — в?цэ-прэз?дэнт Батсваны Сламбэр Цагванэ. У 2019 годзе ад БДП у парламент было абрана 38 дэпутата?. Асно?ныя апаз?цыйныя парты? прадста?леныя ?альянсам трох?, яны маюць у парламенце 12 месца?. У альянс уваходзяць: Батсванск? нацыянальны фронт (БНФ), л?дар парты? — О. Ма?па; Батсванская народная партыя (БНП), л?дар парты? — Бернард Бал?кан?, ? Батсванск? рух альянсу (БРА), л?дар парты? — Л. Сеташваела. Партыя батсванскага кангрэса (ПБК, л?дар парты? — Г. Салешанда), якая дзейн?чала на выбарах 2004 самастойна, атрымала ? Нацасамблее адно месца.

Федэрацыя прафсаюза? Батсваны (ФПБ) здзяйсняе к?ра?н?цтва ?с?м? прафаб’яднанням? кра?ны. Членам? ФПБ з’я?ляюцца каля 30 % як?я працуюць па найме.

Урад — вышэйшы выкана?чы орган, складаецца з прэз?дэнта, в?цэ-прэз?дэнта ? 16 м?н?стра?. Усе члены Урада з’я?ляюцца членам? парламента.

Судовую с?стэму Батсваны складаюць мясцовыя ? гарадск?я суды, а таксама Вярхо?ны ? Апеляцыйны суды.

Насельн?цтва

Асно?нае насельн?цтва Батсваны складаюць народнасц? тсвана (больш 50 %), бакаланга (ок. 11 %) ? ?нш. Каля 5 % жыхаро? кра?ны — е?рапейцы ? выхадцы з Аз??. Штогадовы прырост насельн?цтва — 2,4 %. У гарадах пражывае больш 50 % насельн?цтва кра?ны.

Каля 60 % батсванца? вызнаюць хрысц?янства, у асно?ным пратэстанцкага толку, 30 % прытрымваюцца мясцовых традыцыйных веравання?.

Асно?най праблемай для кра?ны з’я?ляецца эп?дэм?я В?Ч/СН?Д. Па аф?цыйных дадзеных, адсотак хворых СН?Д ? В?Ч-?нф?каваных складае 17,1 %. У сувяз? з масавым распа?сюджваннем СН?Ду сярэдняя працягласць жыцця ? апошняе дзесяц?годдзе зн?з?лася з 65 гадо? у 1991 да 55 гадо? у 2005. Дз?цячая смяротнасць складае 56 на 1000 нованароджаных.

Эканом?ка

Батсвана валодае багатым? радов?шчам? дыямента?, медна-н?келевай сырав?ны, ка?стычнай соды, каменнага вугля (выведаныя запасы вугля ацэньваюцца ? 17 млрд т.). Маюцца таксама запасы золата, урана, цынку, плац?навых руд, волава, жалеза, серабра, хромавых руд, азбесту, тальку, агата?.

Сацыяльна-эканам?чнае станов?шча досыць стаб?льнае. Па сярэдн?м прыбытку на душу насельн?цтва Батсвана займае адно з першых месца? на Афрыканск?м кантыненце (каля 4,5 тыс. дол. ЗША). Паводле ацэнак, аб’ём ВУП у 2007 перавыс?? 10 млрд дол. ЗША, тэмпы эканам?чнага росту ? 2007 склал? каля 5-6 %, дзяржа?ныя золатавалютныя рэзервы — звыш 7 млрд дол. Батсвана не мае знешняй запазычанасц?. Узровень беспрацо?я — парадку 17 %, ?нфляцы? — 10 %.

Аснову эканом?к? кра?ны складае горназдабы?ная прамысловасць (доля ? ВУП — больш 60 %), якая дае звыш 70 % ус?х валютных паступлення?. Па аб’ёме здабычы дыямента? Батсвана займае адно з к?ро?ных месца? у свеце (у 2007, паводле ацэнцы, аб’ём здабычы скла? 35 млн карат). У ма? 2006 ?рад Батсваны ? к?ра?н?цтва ?Дэ Б?рс? падп?сал? пакет дамо?ленасця?, паводле якога ? Габароне створана сумеснае прадпрыемства ?ДТС Батсвана? па сартаванн? ? ацэнцы дыямента?, як?я здабываюцца кампан?яй ?Дэбсвана?. У л?стападзе 2007 пам?ж ?ДТС Батсвана? ? 16 зарэг?страваным? ? кра?не прадпрыемствам? па агранцы дыямента? падп?сана дамова, якая вызначае ?мовы забеспячэння згаданых прадпрыемства? дыяментам-сырцом на бл?жэйшыя 3 гады.

Вядзецца таксама здабыча вугля, медна-н?келевага канцэнтрату, золата.

На сферу паслуг прыходз?цца больш 22 % ВУП. У сектарах эканом?к? ?нем?неральных гал?н? (лёгкая прамысловасць, буда?н?цтва, гандаль, транспарт) рост складае каля 2 %.

Пал??на-сырав?нная база разв?тая слаба. Батсвана залежыць у сферы электразабеспячэння ? нафтапрадукта? ад паставак з ПАР. У мэтах выпра?лення с?туацы? ?рад рэал?зуе комплекс мер па пашырэнн? ная?ных ? буда?н?цтву новых энергас?стэм, як?я ? перспектыве дазволяць Батсване задавол?ць уласныя патрэбнасц? ? электраэнерг??. К?ра?н?цтва кра?ны праводз?ць курс на дыверс?ф?каванне эканом?к?, заахвочванне свабоднага прадпрымальн?цтва, шырокае прыцягненне замежнага кап?талу.

У сельскай гаспадарцы занята каля 30 % працаздольнага насельн?цтва, хоць доля яго ? ВУП — парадку 3 %. Найважнай гал?ной з’я?ляецца жывёлагадо?ля экстэнс??нага тыпу, пераважна мяснога напрамку. На яго прыпадае 80 % прадукцы? аграрнай сферы. Вырошчваецца кукуруза, проса, сорга, сланечн?к, баво?на. Разам з тым земляробства забяспечвае тольк? каля паловы штогадовай патрэбнасц? кра?ны ? зерневых. Недахоп харчавання пакрываецца за рахунак ?мпарту.

У знешн?м гандл? Батсвана мае дадатнае сальда. Асно?ныя гандлёвыя партнёры — дзяржавы-члены Па?днёваафрыканскага мытнага саюза ? кра?ны ЕС.

У структуры экспарту пераважаюць дыяменты, медна-н?келевы канцэнтрат, мяса ? мясная прадукцыя, тэкстыль. У ?мпарце найбольшая ?дзельная вага прыходз?цца на харчовыя тавары, машыны ? абсталяванне, электратэхн?чныя вырабы ? х?м?чную прадукцыю. Больш 70 % ?мпарту паступае з ПАР.

Доля турызму ? ВУП складае каля 5 %, у гэтай гал?не занята 12 % працаздольнага насельн?цтва. К?ра?н?цтва кра?ны надае вял?кую ?вагу разв?ццю турызму. Став?цца задача (2008) павял?чыць у бл?жэйшыя 5 гадо? долю турызму ? ВУП у 2 разы.

Батсвана мае досыць разгал?наваную транспартную ?нфраструктуру: чыгунк? — 900 км; а?тамаб?льныя — 20 тыс. км, з ?х 5 тыс. км — з цвёрдым пакрыццём. М?жнародныя аэрапорты маюцца ? Габароне, Касане ? Маунге.

Культура

Пачатковай адукацыяй ахоплена больш 90 % дзяцей. У цяперашн? час каля 81 % насельн?цтва старэй 15 гадо? мае пачатковую ? сярэднюю адукацыю. У кра?не ёсць адз?н дзяржа?ны ?н?верс?тэт (адкрыты ? Габароне ? 1982), адкрыццё другога плануецца ? 2008. Вял?кая колькасць студэнта? атрымо?вае адукацыю за мяжой (ПАР, Вял?кабрытан?я, ЗША, А?страл?я).

У Батсване выходз?ць штодзённая ?радавая газета Daily News ? шэраг незалежных газет: The Botswana Gazette, Botswana Guardian, Mmegi, The Voice ? ?нш. У 1978 у кра?не было створана ?радавае ?нфармацыйнае агенцтва BOPA, у 1965 — нацыянальная радыёвяшчальная кампан?я ?Радыё Батсваны?, у 1998 — нацыянальная тэлев?з?йная служба.

Буйныя гарады

• Габаронэ
• Ганз?
• Чабонг
• Кан’е
• Масунга
• Махалап’е
• Ма?н
• Франс?ста?н

Гл. таксама

• Цадз?ла